Dania od lat cieszy się opinią jednego z najbardziej przyjaznych krajów do życia i prowadzenia biznesu. Wysoki poziom zaufania społecznego, przejrzyste regulacje prawne i stabilna gospodarka przyciągają wielu przedsiębiorców z różnych stron świata – w tym również z Polski. Jak jednak wygląda kwestia podatków i obciążeń finansowych, które czekają na właścicieli firm w tym skandynawskim państwie? Przyjrzyjmy się bliżej, jak funkcjonuje system podatkowy w Danii i jakie wyzwania (ale i szanse!) stoją przed polskimi przedsiębiorcami.
Dlaczego Dania?
Dania co roku zajmuje wysokie pozycje w rankingach wolności gospodarczej, jakości życia czy zadowolenia mieszkańców. Duńska kultura biznesowa opiera się w dużym stopniu na wzajemnym zaufaniu i przejrzystości – co przekłada się na stosunkowo niską korupcję i sprawne załatwianie kwestii administracyjnych. Dla przedsiębiorców jest to ważne, ponieważ znacząco redukuje ryzyko biurokratycznych „pułapek”.
Kraje skandynawskie, w tym Dania, słyną z czytelnych regulacji prawnych i sprawnego systemu e-administracji. Znaczna część dokumentów czy wniosków biznesowych może zostać złożona online, co skraca czas niezbędny do rejestracji firmy czy uzyskania pozwoleń. Również informacje na temat podatków (np. stawki, terminy) są szeroko i klarownie dostępne, co pomaga w planowaniu finansowym.
Formy prowadzenia działalności w Danii
W Danii – podobnie jak w Polsce – istnieje kilka form prowadzenia działalności gospodarczej. Wybór konkretnej formy będzie determinował m.in. poziom odpowiedzialności majątkowej właściciela, wymogi kapitałowe czy sposób rozliczania podatków.
Enkeltmandsvirksomhed (jednoosobowa działalność gospodarcza)
- Najprostsza forma działalności, niewymagająca kapitału zakładowego.
- Przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy.
- Rejestracja odbywa się za pośrednictwem portalu Virk.dk – wypełnienie wniosku i uzyskanie numeru rejestracyjnego (CVR) bywa kwestią kilkudziesięciu minut.
ApS (Anpartsselskab) – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- Odpowiednik polskiej spółki z o.o.
- Minimalny kapitał zakładowy w wysokości 40 tys. koron duńskich (DKK) – w przeliczeniu to około 25–30 tys. zł (w zależności od aktualnego kursu).
- Odpowiedzialność wspólników ogranicza się do wysokości wniesionego kapitału.
- Popularna forma wśród przedsiębiorców chcących prowadzić działalność na większą skalę lub zabezpieczyć swój prywatny majątek.
A/S (Aktieselskab) – spółka akcyjna
- Forma przeznaczona dla większych podmiotów, często notowanych na giełdzie.
- Wyższy minimalny kapitał zakładowy (często kilkaset tysięcy DKK).
- Raczej rzadziej wybierana przez małe i średnie firmy, zwłaszcza na początkowym etapie działalności.
Podatki dochodowe – system progresywny
Dania słynie z wysokich podatków dochodowych. Ma to jednak swoje uzasadnienie w postaci rozbudowanego systemu świadczeń socjalnych, nowoczesnej edukacji publicznej czy bezpłatnej służby zdrowia.
Podatek osobisty (PIT)
- Opiera się na stawkach progresywnych, mogących sięgać nawet 50–55% przy najwyższych zarobkach.
- Składa się z kilku elementów: podatku gminnego, podatku państwowego i ewentualnie podatku kościelnego (który jest dobrowolny).
- Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze rozliczają się na zasadach zbliżonych do opodatkowania osób fizycznych, lecz istnieją narzędzia pozwalające na pewną elastyczność (np. „virksomhedsskatteordningen” – specjalny schemat podatkowy dla firm jednoosobowych).
Podatek od zysków spółek (CIT)
- Podstawowa stawka dla spółek (ApS, A/S) to 22%.
- Rozliczanie odbywa się na podstawie rocznego zeznania podatkowego, które należy złożyć do urzędu skarbowego (Skattestyrelsen).
- Dzięki przejrzystym przepisom i stosunkowo prostej procedurze składania deklaracji większość formalności można załatwić online, korzystając z oficjalnych portali i systemów.
VAT w Danii (moms)
Podatek od towarów i usług (VAT) w Danii znany jest jako moms. Jego stawka podstawowa wynosi 25% i dotyczy większości usług i produktów. W przeciwieństwie do niektórych krajów UE, Dania nie stosuje szeroko niższych stawek VAT – występują one w bardzo niewielu przypadkach (np. niektóre kwestie związane z kulturą lub edukacją mogą być zwolnione z podatku).
Składki na ubezpieczenia społeczne
W Danii, podobnie jak w innych krajach skandynawskich, składki socjalne są stosunkowo wysokie, jednak w zamian przedsiębiorcy i pracownicy otrzymują dostęp do wysokiej jakości usług publicznych. Jeśli zatrudniasz pracowników, ponosisz koszty związane z ubezpieczeniami oraz – w zależności od branży – rozmaite składki branżowe, np. na fundusz urlopowy (FerieKonto).
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej składki są rozliczane inaczej niż w Polsce. Nie ma jednej ryczałtowej stawki, ale istnieje obowiązek ubezpieczenia na wypadek choroby i opieki zdrowotnej (finansowane w dużej mierze z podatków) oraz możliwość dobrowolnych ubezpieczeń (np. emerytalnych czy od bezrobocia).
Księgowość – samodzielnie czy z biurem rachunkowym?
Wielu polskich przedsiębiorców w Danii zastanawia się, czy prowadzić księgowość na własną rękę, czy lepiej skorzystać z usług duńskiego księgowego (bądź polskiego, wyspecjalizowanego w duńskich przepisach) biura rachunkowego. Wybór zależy m.in. od rozmiaru firmy, poziomu skomplikowania rozliczeń i znajomości języka duńskiego.
- Samodzielne prowadzenie księgowości – możliwe w przypadku małych i średnich firm, gdzie liczba faktur i poziom rozliczeń nie jest zbyt duży. Przydatna będzie jednak znajomość duńskich przepisów i terminów księgowych.
- Skorzystanie z usług biura rachunkowego – polecane, gdy firma ma większe obroty, zatrudnia pracowników lub prowadzi handel międzynarodowy. Profesjonaliści pomogą zoptymalizować obciążenia i zadbają o terminowe składanie deklaracji.
Warto wziąć pod uwagę, że bieżąca współpraca z księgowym w Danii może być większym kosztem niż w Polsce, jednak z reguły przekłada się na większą pewność i spokój w kontakcie z urzędem skarbowym.
